Zezwolenie na utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznego

Utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznego wymaga uzyskania zezwolenia, które wydawane jest przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska po zasięgnięciu opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska właściwego ze względu na miejsce położenia ogrodu oraz opinii organizacji zrzeszającej przedstawicieli ogrodów botanicznych. Organizacją zrzeszającą w Polsce przedstawicieli ogrodów botanicznych jest Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce. 

Na podstawie art. 67 ust. 3 i 4 ustawy o ochronie przyrody, wniosek o wydanie zezwolenia powinien zawierać:

• imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy;
• wskazanie podmiotu zarządzającego ogrodem botanicznym, odpowiedzialnego za jego funkcjonowanie;
• projekt zagospodarowania terenu ogrodu botanicznego;
• wskazanie położenia i obszaru ogrodu botanicznego;
• opis zakresu działalności ogrodu botanicznego.

do wniosku należy dołaczyć:

• kopię części mapy ewidencji gruntów i budynków obejmującą działki ewidencyjne, na których jest projektowana lokalizacja ogrodu botanicznego;
• wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczący działek ewidencyjnych, na których jest projektowana lokalizacja ogrodu botanicznego, albo zaświadczenie potwierdzające, że przeznaczenie działek, na których jest projektowana lokalizacja ogrodu botanicznego, nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;
• wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący działek ewidencyjnych, na których jest projektowana lokalizacja ogrodu botanicznego.

Na ogrody, które uzyskały przedmiotowe zezwolenie, na mocy art. 69 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, nałożone zostały obowiązki do których należą:

• uczestnictwo w badaniach naukowych, które mają na celu ochronę gatunków zagrożonych wyginięciem w stanie wolnym;
• edukacja w zakresie ochrony gatunkowej roślin, z uwzględnieniem ochrony różnorodności biologicznej;
• prowadzenie hodowli roślin gatunków zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony ex situ, a następnie wprowadzenie do środowiska przyrodniczego w ramach programów ochrony tych gatunków;
• przetrzymywanie roślin w warunkach odpowiadających ich potrzebom biologicznym;
• prowadzenie dokumentacji hodowlanej.

Na podstawie art. 77 ustawy o ochronie przyrody, kontroli ogrodów botanicznych w zakresie ich działalności dokonuje regionalny dyrektor ochrony środowiska właściwy ze względu na miejsce położenia placówki, nie rzadziej niż raz na trzy lata, z inicjatywy własnej lub na wniosek Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Zezwolenie na utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznegoo może zostać cofnięte lub zmienione przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w przypadku, gdy podmiot, który je uzyskał:

• nie spełnia warunków prowadzenia działalności ogrodu;
• nie przestrzega zakresu działalności ogrodu;
• nie spełnia obowiązków nałożonych na ogrody;
• nie usunie w wyznaczonym terminie, nie dłuższym niż 2 lata, nieprawidłowości stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonej przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska i inne organy uprawnione na podstawie odrębnych przepisów.

Ustawa zawiera również przepisy karne odnoszące się do ogrodów botanicznych (art. 131 pkt 2, 3 oraz 5 ustawy o ochronie przyrody).